Het hoge woord is eruit: planten worden niet graag aangeraakt. Experimenten met Arabidopsis thaliana (ook wel bekend als zandraket) wijzen uit dat zelfs de lichtste aanrakingen – ook door wind – al een enorme impact hebben op een plant. ‘Dertig minuten na de aanraking verandert zo’n tien procent van het genoom van de plant. Dat kost enorm veel energie en dat gaat ten koste van de groei van de plant. Als de plant herhaaldelijk wordt aangeraakt, kan de groei van de plant tot wel dertig procent afnemen’, aldus een onderzoeker. Maar als wind voor verandering zorgt, wat gebeurt er dan als het stormt. En wat voelen planten die we bij de steel afsnijden voor consumptie? Dan is elke kweekkas een killing field!

Ik kwam er op door Ton van ’t Hof, die in zijn reeks Spetterend Vers ruimte geeft aan het natuurvers. Ik dacht: zou John Ashbery ook dergelijke poëzie gemaakt hebben? Ik vond het gedicht Some Trees, wat in dit geval geen – bij Ashbery eigenlijk nooit – klassieke, anekdotische natuurpoëzie oplevert. Ik probeerde het als volgt te vertalen:

Sommige bomen

Deze zijn geweldig: elk
Verenigt zich met een buur, alsof praten
Een verstild optreden is
Bij toeval geregeld

Om zover als deze ochtend te ontmoeten
Van een wereld die ermee akkoord
Gaat, jij en ik
Zijn opeens wat de bomen proberen

Die ons vertellen dat we zijn:
Dat zij louter bestaan
Betekent iets; dat we binnenkort
Mogen aanraken, liefhebben, uitleggen.

Blij dat we het niet uitvonden
Deze lieflijkheid die ons omringt:
Een stilte die al vol geluiden is,
Een doek waarop een glimlach

Tevoorschijn komt, een winterochtend.
Geplaatst in een raadselachtig licht, in beweging,
Onze dagen zijn zo terughoudend
Deze accenten lijken hun eigen verdediging.

Het origineel

Some Trees

These are amazing: each
Joining a neighbor, as though speech
Were a still performance.
Arranging by chance

To meet as far this morning
From the world as agreeing
With it, you and I
Are suddenly what the trees try

To tell us we are:
That their merely being there
Means something; that soon
We may touch, love, explain.

And glad not to have invented
Such comeliness, we are surrounded:
A silence already filled with noises,
A canvas on which emerges

A chorus of smiles, a winter morning.
Placed in a puzzling light, and moving,
Our days put on such reticence
These accents seem their own defense.