Ontmoeting met de avant-garde

Bij binnenkomst vraagt een elektriciën die in de stoppenkast in de hal bezig is, of ik mijn voeten wil vegen. Dat doe ik netjes, alsof ik thuis kom. Aan de balie zitten twee vrijwilligers van ruim boven de 60. In zwart, want dat hoort als je in een museum werkt. De dame zegt dat ze er al één dag werkt en dat is toch een flinke voorsprong op de man naast haar, die pas deze ochtend begonnen is. Ik ben – voor de volledigheid – in het nieuwe Van Eesteren Museum, dat van de Burgemeester De Vlugtlaan verhuisde naar de Sloterplas. Alles hier is nieuw. Het interieur, het elan en het feit dat ik mijn toegangsprijs wil pinnen, want dat heeft de man nog niet gedaan. Dat het mij lukt, lijkt vooral hem te plezieren. Maar dan moet hij mijn dagkaart stempelen en verdikke … staat de datum op het stempel wel goed? En zet ik de datum niet op zijn kop? Maar ook dat lukt.

Het museum is ook bescheiden. Het beschrijft het werk en leven van Cornelis van Eesteren, die in 1935 de stad Amsterdam ruimte mocht geven, en licht en lucht. Het resultaat was het Algemeen Uitbreidingsplan, dat voorzag in de bouw van de Westelijke Tuinsteden: Slotermeer (1951-1954), Geuzenveld (1953-1958), Slotervaart(1954-1960), Overtoomse Veld (1958-1963) en Osdorp (1956-1962). Van Eesteren wilde vooral een moderne stad.

“Modern staat voor een attitude, een mentaliteit van ontvankelijkheid voor nieuwe uitdagingen en mogelijkheden. In een moderne levenshouding zal men het onbekende verkiezen boven het vertrouwde, nieuwe uitdagingen en kansen boven traditie en conventies, en het experimentele boven het routineuze.”

Wat ik niet wist, is dat hij connecties had met de avant-garde van toen, onder wie Theo van Doesburg, met wie hij in 1923 een contra-constructie in kleur van het Maison d’Artiste schetste. Verder lees ik dat hij iets met Bauhaus deed en een eerste prijs won voor het ontwerp van een Parijse boulevard. Dat hij dan de opdracht voor Westelijke Tuinsteden als zijn meesterwerk zag, bevalt me wel, zo tegen al die internationale allure. Het ontwerp van dit paviljoen kan daar gelukkig in meegaan. Zelfs in hartje Slotervaart.